در میانه‌ی فصل زمستان، حضور یاسمن حسنی هنرمند تجربی انیمیشن مقیم اتریش در تهران را غنیمت شمرده و به معرفی و مطالعه دیداری آثار و گفتگو پیرامون فعالیت‌های مطالعاتی او خواهیم نشست.

یاسمن حسنی متولد تهران ۱۳۶۴، دانشجوی دکتری مطالعات رسانه در دانشگاه هنرهای کاربردی وین است. وی تحصیلات خود را با نقاشی آغاز کرد و در ادامه در تهران و گراتز به تحصیلات و تجربیات تکمیلی در دو رشته انیمیشن و مدیا پرداخت. آثار وی تاکنون در جشنواره‌ها و نمایشگاه‌های انفرادی و گروهی بین‌المللی در ایران، اتریش، آمریکا، سوئیس، کانادا و … به نمایش درآمده و جوایز متعددی به همراه داشته است.

او در حال حاضر با تمرکز بر مطالعات سینمای مدرنیستی به واکاوی و تولید متن در حوزه‌های مختلف ازجمله سینمای پساانقلابی ایران مشغول است.

در جلسه‌ی هفتم از سلسله جلسات «انیمیشن؛ تجربه» و در ادامه‌ی اینسرت پیشین، همراه با یاسمن حسنی به مطالعه دیداری و گفتگو پیرامون آثار مارتین آرنولد (متولد ۱۹۵۹، وین) فیلم‌ساز ساختارشکن معروف در حوزه‌ی Found Footage (تکه‌فیلم یافته شده) نشستیم.

فیلم‌های آرنولد حاوی کات‌های فراوانی هستند و در آن‌ها چند ثانیه از فیلم‌های قدیمی به آثار بسیار بلندتری تبدیل می‌شوند. قصد او احتمالاً کشف لایه‌های زیرین معنایی فیلم‌های متعارفی است که ماده خام آثار او را تشکیل می‌دهند. به‌عنوان‌مثال او در فیلم‌های Piece Touchee و Passagea L’acte با استفاده از ثانیه‌هایی از فیلم‌های جنگل انسانی و کشتن مرغ مقلد، داستانی نامتعارف و غریب از خشونت و تنش درون یک خانواده سنتی آمریکایی خلق کرده است. به نظر می‌رسد آرنولد در فیلم‌های کوتاه آخرش، در محبوب‌ترین شخصیت‌های انیمیشن‌های سرگرم‌کننده‌ی پس از جنگ (مانند میکی ماوس، تام و جری، دافی داک و گوفی) وجوه تاریک روانکاوانه جدیدی را کشف کرده است.

آثار آرنولد در جشنواره‌ها و نمایشگاه‌های زیادی ازجمله کن، روتردام، مرکز هنر باربیکن لندن، سینماتک موزه هنرهای مدرن نیویورک و سینماتک پاریس به نمایش درآمده و جوایز بسیاری کسب کرده است.

نقدها و مصاحبه‌های متعددی پیرامون آثار آرنولد در مجلات سینمایی مختلفی مانند افترایمیج، فصلنامه فیلم و همچنین نشریاتی چون نیویورک‌تایمز، گاردین ولاموند به چاپ رسیده است. او همچنین دارای سابقه تدریس در CalArts، دانشگاه ویسکانسن و موسسه هنر سانفرانسیسکو است.

لیست نمایش:

Pièce Touchée (1989)

Alone. Life wastes Andy Hardy (1998)

Passage à l’acte (1993)

Shadow Cuts (2010)

Haunted House (2011)

Whistle Stop (2014)

دراین جلسه با حضور پیام مفیدی، هنرمند ایرانی ساکن کانادا، به بررسی آثار وی درزمینهٔ انیمیشن تجربی  پرداختیم.

پیام مفیدی متولد ۱۳۶۰ در تهران و دانش‌آموخته‌ی کارشناسی گرافیک دانشگاه هنر و معماری و مدرسه‌ی هنرهای دکوراتیو پاریس است. وی بعد از کسب تجربیاتی درزمینهٔ نقاشی و طراحی به تحصیل انیمیشن در پاریس پرداخت و از آن زمان با تأثیر از انیمیشن و طراحی کاراکتر و شیوه‌های داستان‌گویی به کشف دنیای ویدئو آرت و انیمیشن تجربی پرداخت. پس از سال‌ها تمرین و تجربه وی به تکنیک شخصی خود در خلق آثارش با استفاده از ساختار آهنگین زبانی منحصربه‌فردی که در نریشن‌های آثارش به کار می‌برد، دست‌یافت‌هاست. آثار وی در نمایشگاه‌ها و فستیوال‌های بین‌المللی در موزه‌ها و گالری‌هایی در چندین کشور به نمایش درآمده و برنده جوایز زیادی در سراسر دنیا بوده است.

در این نشست به بررسی آثار ستاره گودرزی، هنرمند ایرانی ساکن هلند در زمینه‌ی نقاشی، انیمیشن و تجربه‌ی وی به عنوان یکی از نقاش/انیماتورهای فیلم Loving Vincent پرداختیم.

ستاره گودرزی پس از دریافت لیسانس نقاشی از دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران و کارشناسی ارشد تصویر متحرک از دانشگاه تربیت مدرس به هلند رفت وبه تحصیل انیمیشن در آکادمی هنر AKV|St.Joost پرداخت.

او که علاوه بر نقاشی به ساخت انیمیشن‌های کوتاه با تکنیک و مواد مختلف می‌پردازد، در سال 2016 به عنوان نقاش/انیماتور به پروژه فیلم Loving Vincent پیوست.

تلاش وی در نقاشی، گریز از ساختارهای از پیش آماده‌ی ذهن است؛ خلق موقعیتی که دست سریع‌تر از ذهن حرکت کرده و سوژه‌ی نقاشی در روند عمل نقاشی شکل پذیرد. حرکت در مرز واقعیت و پندار چه در نقاشی و چه در انیمیشن تجربه‌ی دلخواه اوست.

در این جلسه از نشست‌های انیمیشن؛ تجربه به صحبت با بنیان‌گذاران جشنواره گلوب و تماشای گزیده‌ای از انیمیشن‌های این جشنواره پرداختیم.

جشنواره‌ی بین‌المللی فیلم بی‌کلام گلوب در سال ۱۳۹۴ بنیان نهاده شد. این جشنواره هرسال در فضای دانشگاهی کشورهای مختلف باهدف زنده نگه‌داشتن سینمای بی‌کلام در سطح جهانی برگزار می‌شود. برگزارکنندگان این جشنواره امیدوارند این روش برگزاری تسهیل‌کننده‌ی راه کسانی باشد که توانایی حضور در جشنواره‌های کشورهای دیگر را ندارند. هدف اصلی این جشنواره جلب‌توجه بیشتر سینماگران و علاقه‌مندان به این هنر ناب، به مقوله‌ی تصویر که از اصلی‌ترین مشخصه‌های هنر سینماست، هست.

اهمیت فیلم‌های بی‌کلام با تأکیدی دوچندان بر یکی از اصلی‌ترین پایه‌های هنر سینما یعنی تصویر به‌وضوح مشخص می‌گردد. توجه به این حوزه موجب تقویت شناخت سینماگران نسبت به زبان بصری سینما و دست‌یابی به هنری خلاق و جذاب برای مخاطبان خواهد بود. این آثار به‌عنوان محصولاتی مستقل در جریان‌های هنری نقشی به سزا دارند. همچنین با توجه به اهمیت و نقش دیگر هنرها به‌ویژه موسیقی در جریان ساخت فیلم‌های بی‌کلام، این آثار زمینه‌ی مناسبی را برای همکاری هنرمندان در گرایش‌های گوناگون هنری ایجاد می‌کنند.

در این جلسه از نشست‌های انیمیشن؛ تجربه به صحبت با نغمه فرزانه، کارگردان مستقل انیمیشن ساکن امریکا پرداختیم. وی بعد از اتمام دوره کارشناسی خود در رشته نقاشی مشغول به ساختن انیمیشن شد و برای ادامه تحصیل در این رشته به امریکا مهاجرت نمود. در طی دهه گذشته فیلم‌های او در فستیوال‌های معتبر دنیا  به نمایش درامده و آخرین کار شخصی او به نام «عطر شمعدانی» جوایز متعددی در فستیوال‌های بین‌الملی دریافت کرد. همچنین به‌عنوان یکی از ۱۰ فیلم کوتاه برتر سال ۲۰۱۷ از طرف سازمان National Geographic شناخته شد.

نغمه فرزانه در کارنامه کاری خود همکاری با نهادهایی چون TED و ACLU را به‌عنوان کارگردان انیمیشن دارد و در حال حاضردر دانشگاه دیپال در شیکاگو مشغول به تدریس انیمیشن است.

در این جلسه از نشست‌های مشترک پروژه‌های نیومدیا و انیمیشن؛ تجربه، با تسا کنَپ Tessa Knapp هنرمند رسانه، گفتگویی داشتیم. وی متولد ۱۹۸۱ در اشتوتگارت آلمان است و تحصیلاتش را در رشته‌ی هنر رسانه‌ای از آکادمی هنرهای رسانه‌ای شهر کلن (Cologne) در سال ۲۰۰۷ با هدایت مارسل اودنباخ، ماتیاس مولر و زیگفرید زیلنسکی به پایان رساند. آثار مبتنی بر زمانش را با ترکیب ژانرهای چیدمان مکان‌مند و هنر ویدیو (راجع به زبان، اجرا، و فیلم تجربی) تولید می‌کند. آثار متعدد بینارشته‌ای و مشارکتی او در زمینه نمایش، رقص، موسیقی و صدا در جشنواره‌های متعددی در سراسر جهان از جمله جشنواره‌ی ویدیوناله ۹ و ۱۱ (موزه‌ی هنر برلین)، دوسالانه‌ی بالتیکوم (موزه‌ی هنر روما، فنلاند)، موزه‌ی هونگ گا (تایپه) و موزه هنرهای پازو (سائوپائولو) به نمایش در آمده و برنده جوایز متعددی نیز بوده است.

در این جلسه از نشست‌های مشترک پروژه‌های نیومدیا و انیمیشن؛ تجربه، به گفتگو با حسین نجفی مدرس و پژوهشگر انیمیشن با موضوع تأثیرات تجربه‌گرایی بر فرایند تولید انیمیشن حرفه‌ای پرداختیم.

حسین نجفی فارغ‌التحصیل رشته سینما از دانشگاه هنر تهران است و با تأسیس استودیوی دیدار فیلم در سال ۱۹۹۹ مسیر خود را به سمت فیلم‌سازی انیمیشن با تولید بیش از ۵۰ انیمیشن تبلیغاتی و طراحی وبسایت‌های مختلف آغاز کرد. وی تجربه همکاری با استودیوهای انیمیشنی چون تاچوود در لندن و اولکوتای در استانبول را در کارنامه خود دارد. 

حسین نجفی در حال حاضر در نیوزیلند ساکن است جایی که در حال تحصیل در رشته هنر و طراحی در مقطع دکتری و تدریس واحدهای مربوط به انیمیشن است. وی در فیلم‌های خود از تکنیک‌هایی چون موشن کپچر و شبیه‌سازی‌های پیشرفته استفاده می‌کند و  در پروژه تحقیقاتی خود نیز، تلاش در ایجاد پلی میان تئوری‌های هویت و فرم‌های روایی دارد.

در بیست‌وششمین نشست از جلسات انیمیشن؛ تجربه، به گفت‌وگو با نیکی شوستر و تماشای کارهای این هنرمند اتریشی ساکن برلین ‌نشستیم.

نیکی شوستر، هنرمندی شناخته‌شده در زمینه‌ی ساخت فیلم انیمیشن تجربی و طراحی صدااست. در سال ۲۰۰۱، شوستر شرکت نشر و پخش فیلم انیمیشن خود را به نام «فیسفیلم»(Fiesfilm) تأسیس کرد.

در ساخت فیلم‌های تحربی‌اش، نیکی شوستر اغلب همان تکنیک استاپ-موشن متداول را با فناوری رایانه‌ای دوبعدی ترکیب می‌کند. فیلم‌هایش برنده‌ی جوایز متعددی شده و در فستیوال‌های مهم بین‌المللی نمایش داده شده‌اند. ازجمله: بهترین فیلم غیرروایی و تجربی در فستیوال «انیفیلم» شهر تریبونِ جمهوری چک (۲۰۱۶)، بهترین فیلم انیمیشن اتریشی در فستیوال «تریکی ویمِن» (۲۰۱۷) و جایزه‌ی ابتکار عمل در فستیوال «کراسینگ یوروپ» شهر لینتس اتریش.

علاوه بر تولید فیلم، نیکی شوستر درزمینه‌ی طراحی حرکت برای تئاتر، تلویزیون، چیدمان نمایشگاهی و برگزاری کارگاه آموزشی فیلم‌سازی انیمیشن نیز فعالیت دارد. او تاکنون چندین بورسیه‌ی هنری برای کار هنری در شهرهای مختلفی دریافت کرده است: ازجمله پاریس و بوینس‌آیرس (۲۰۱۰)، تایپه (۲۰۱۲)، کوچابامبا در بولیوی (۲۰۱۴)، مکزیکوسیتی (۲۰۱۵، ۲۰۱۶، ۲۰۱۷)، هاوانا در کوبا (۲۰۱۸) و تهران (۲۰۱۹).